Παθήσεις πρωκτού

Κάθε ιατρικό πρόβλημα  είναι δυσάρεστο, ενοχλητικό και ίσως επικίνδυνο. Ωστόσο, οι ασθένειες  του πρωκτού φέρνουν μεγαλύτερη δυσφορία και μερικές φορές δημιουργούν αφόρητες συνθήκες ζωής.

Με το ρυθμό της σύγχρονης ζωής είναι δύσκολο να αποφευχθούν τα προβλήματα του πρωκτού. Η καθιστική εργασία, το δείπνο σε προχωρημένη ώρα και η απουσία της μεσογειακής διατροφής, η έλλειψη άσκησης, ο καπνός και το αλκοόλ  και άλλοι παράγοντες οδηγούν στο γεγονός ότι περίπου το 70% των πολιτών αντιμετωπίζει ασθένειες του πρωκτού, όπως:

Γνωρίζουμε ότι μια επίσκεψη σε εμάς συχνά συνοδεύεται από αβεβαιότητα, φόβο και  ντροπή μερικές φορές. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα σας με εχεμύθεια, σεβασμό και υπευθυνότητα. Μετά από προσεκτική λήψη του ιστορικού σας και ενδελεχή κλινική εξέταση, σας προσφέρουμε μετά από συζήτηση και επεξεργασία των προσωπικών σας προβλημάτων τις πιο εξελιγμένες και σύγχρονες μεθόδους θεραπείας, προσαρμοσμένες πάντα στο δικό σας πρόβλημα εξατομικευμένα, αφού  χρησιμοποιούμε τις πιο σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές (τις τελευταίες εξελίξεις της επιστήμης). Σας προσφέρουμε τεχνογνωσία, εξειδίκευση, εμπειρία και ασφάλεια.

Την πλειοψηφία των περιπτώσεων της νόσου του πρωκτού, την  αντιμετωπίζουμε επιτυχώς με την ελάχιστα επεμβατική χειρουργική, ανώδυνα, με ταχεία ανάρρωση και άμεση επάνοδο σε όλες σας τις δραστηριότητες από την επομένη ημέρα της επέμβασης. Έχω υψηλή εξειδίκευση στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική του πρωκτού, αφού γι΄αυτό το λόγο εκπαιδεύτηκα σε ένα από τα καλύτερα ευρωπα’ι’κά κέντρα εφαρμογής laser νέας γενιάς, στη Γερμανία.

Για περισσότερο από 18 χρόνια, ασχολούμαι με την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία των παθήσεων του πρωκτού. Με δέσμευση για την αποτελεσματική  και άριστη φροντίδα σας, πιστεύουμε ότι ο καλύτερος τρόπος για την προώθηση της υγείας του πρωκτού είναι μια ουσιαστική σχέση και επικοινωνία μεταξύ του ιατρού και του ασθενούς. 

Ανατομία Πρωκτού

Ο πρωκτικός σωλήνας έχει μήκος 3,5-5cm και επεκτείνεται από την είσοδο του πρωκτού μέχρι την ορθοπρωκτική γωνία. Περιβάλλεται από ισχυρότατους μύες (σφιγκτήρες), οι οποίοι επειδή βρίσκονται σε τονική σύσπαση προκαλούν σύμπτωση των πλαγίων τοιχωμάτων.  Το εσωτερικό τοίχωμα του σωλήνα αυτού είναι διαφορετικό στο πάνω μέρος και διαφορετικό στο κάτω.

1,5 cm μετά την είσοδο του πρωκτού είναι το επίπεδο που αλλάζει το εσωτερικό τοίχωμα και η γραμμή αυτή λέγεται οδοντωτή γραμμή. Αυτός είναι ο λόγος που οι όγκοι του πρωκτού ανάλογα του επιπέδου από το οποίο εξορμώνται έχουν διαφορετική αντιμετώπιση. Το κατώτερο τμήμα του παχέος εντέρου που μεταβαίνει στον πρωκτό λέγεται ορθό (απευθυσμένο). Στο σημείο λοιπόν που μεταβαίνει, πτυχώνεται και σχηματίζει 6-14 πτυχές, οι οποίες λέγονται στήλες morgagni, ανάμεσά τους σχηματίζονται κρύπτες, όπου  εκεί εκβάλουν οι πρωκτικοί αδένες, οι οποίοι έχουν σημασία στην παθογένεια των περιεδρικών αποστημάτων. Σε αυτόν τον σωλήνα και πάνω από τη γραμμή που διαχωρίζει το εσωτερικό τοίχωμα του πρωκτού ευρίσκεται το αιμορροϊδικό πλέγμα [αγγειακά μαξιλάρια (vascular cushions), το οποίο ευθύνεται για την ανάπτυξη των αιμορροΐδων.

ΚΑΛΟΗΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΡΩΚΤΟΥ

Καλοήθεις παθήσεις πρωκτού

1. Αιμορροΐδες
2. Ραγάδα δακτυλίου
3. Ακράτεια κοπράνων
4. Περιεδρικό απόστημα
5. Περιεδρικό συρίγγιο
6. Κονδυλώματα πρωκτού
7. Πρόπτωση ορθού
8. Πρωκταλγία (περινεϊκός πόνος – πόνος στην περιοχή πρωκτού)
9. Πρωκτικός κνησμός

ΑΙΜΟΡΡΟ΄Ι΄ΔΕΣ

1. Αιμορροΐδες

Οι αιμορροΐδες είναι γνωστές από την αρχαιότητα. Στην Παλαιά Διαθήκη οι Φιλισταίοι τιμωρήθηκαν από το Θεό με aphelin που σημαίνει αιμορροΐδες. Λέγεται ακόμα ότι ο Ναπολέων ο Α΄ έχασε τη μάχη του Βατερλώ επειδή θρομβώθηκαν οι αιμορροΐδες του και δεν μπόρεσε να διευθύνει το στρατό του.

Η νόσος αιμορροΐδες είναι πάθηση του αιμορροϊδικού ιστού και χαρακτηρίζεται από ροή αίματος ή από διόγκωση των αιμορροϊδων. Μέχρι πριν μερικά χρόνια επικρατούσε η άποψη ότι οι αιμορροΐδες είναι διατεταγμένες φλέβες, αυτό όμως δεν είναι πλέον αποδεκτό. Οι αιμορροΐδες είναι αγγειακοί σχηματισμοί που σχηματίζουν τον αιμορροϊδικό ιστό. Ευρίσκονται στον πρωκτό και δημιουργούν 2 πλέγματα, τις εσωτερικές και εξωτερικές αιμορροΐδες. Αυτός ο αιμορροϊδικός ιστός υπάρχει σε όλους τους ανθρώπους και βοηθάει στην εγκράτεια αφενός και στην προστασία του εσωτερικού τοιχώματος του πρωκτού. Από τη μια πλευρά στεγανοποιεί τον πρωκτό και από την άλλη βοηθάει στον έλεγχο των κενώσεων. Όταν τώρα αυτός ο ιστός ερεθίζεται, διογκώνεται, προπίπτει, αιμορραγεί, τότε πια χρησιμοποιούμε τον όρο “αιμορροϊδοπάθεια”. Αλλού περιγράφονται σαν “αγγειακά μαξιλάρια” (Thompson).

Πρόκειται για μια πολύ συχνή πάθηση στον δυτικό κόσμο, ενώ ο επιπολασμός της στην Αφρική είναι πολύ μικρότερος. Περίπου το 60% των ανθρώπων που θα κάνουν εξετάσεις θα διαγνωσθούν με αιμορροϊδοπάθεια. Ακόμα, υπολογίζεται ότι το ήμισυ του πληθυσμού θα εμφανίσει την νόσο σε κάποια περίοδο της ζωής τους.

Οι αιμορροΐδες διακρίνονται σε εξωτερικές και εσωτερικές. Οι εσωτερικές ταξινομούνται σε 4 στάδια, αναλόγως του μεγέθους τους και του βαθμού πρόπτωσης:

1^ου βαθμού – Ο αιμορροϊδικός ιστός είναι διογκωμένος αλλά βρίσκεται στη φυσιολογική του θέση

2^ου βαθμού – Οι αιμορροΐδες προπίπτουν μετά την αφόδευση αλλά στο τέλος επανέρχονται μόνες τους μέσα

3^ου βαθμού – Βρίσκονται συνέχεια εκτός του πρωκτού αλλά ανατάσσονται όταν πιέζονται με τα δάκτυλα

4^ου βαθμού – Οι αιμορροΐδες είναι συνέχεια έξω και δεν ανατάσσονται.

Η αιμορραγία μπορεί να υπάρχει και στα 4 στάδια.

Όσον αφορά τη δημιουργία τους οι αιμορροΐδες έχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες. Τα αίτια πάντως είναι πολυπαραγοντικά: ο λεγόμενος δυτικός τρόπος ζωής, η άστατη διατροφή, οι σύγχρονες διατροφικές συνήθειες, η ελαττωμένη άσκηση, το καθημερινό άγχος που συμβάλει στην έξαρση της δυσκοιλιότητας, η κληρονομικότητα, η εγκυμοσύνη, οι επίμονες διάρροιες, η έντονη προσπάθεια κατά την αφόδευση με παρατεταμένη διάρκεια, η παχυσαρκία, η ορθοστασία, ο έντονος και χρόνιος βήχας, η χρόνια άρση βαρών κ.ά.).

Οι επικρατέστερες θεωρίες για τη δημιουργία τους είναι τρεις:

1. Η θεωρία των αγγειακών μαξιλαριών
2. Η θεωρία της υπερτονίας του έσω σφιγκτήρα
3. Η θεωρία των τεινεσμού.

Τα συμπτώματα των αιμορροΐδων

Οι αιμορροΐδες δεν απειλούν τη ζωή, αλλά την επηρεάζουν σε σημείο που μπορεί να υποβαθμιστεί πολύ η ποιότητά της. Τα συμπτώματα που προκαλεί η πάθηση είναι:

1. Αιμορραγία. Το αίμα είναι ανοικτό κόκκινο, δεν είναι αναμεμειγμένο με τα κόπρανα, είναι στο τέλος της κένωσης και εμφανίζεται κατά περιόδους. Συχνά μάλιστα οι ασθενείς αναφέρουν ότι «στάζει στη λεκάνη». Απαραίτητη κρίνεται η διευκρίνιση ότι το αίμα όντως προέρχεται από τις αιμορροΐδες, γι’ αυτό η επίσκεψη στον γιατρό είναι αναγκαία προκειμένου ν’ αποκλειστεί συνύπαρξη καρκίνου.
2. Πόνος – Οι εσωτερικές αιμορροΐδες δεν πονούν εκτός και αν υπάρχει πρόπτωση, περίσφιξη, θρόμβωση ή νέκρωση.
3. Υπερέκκριση βλέννας
4. Κνησμός δακτυλίου που οφείλεται στην υπερέκκριση βλέννας
5. Δυσφορία
6. Πρόπτωση και διόγκωση

Οξεία αιμορροϊδική κρίση συμβαίνει όταν μια αιμορροΐδα περισφίγγεται από σφιγκτήρες – διογκώνεται, θρομβώνεται νεκρώνεται, επιμολύνεται και διαπυείται. Τότε ο πόνος είναι έντονος, βασανιστικός και θέλει άμεση αντιμετώπιση. Η εξέταση είναι αδύνατη όπως επίσης και η ανάταξη, αλλά αυτή δεν πρέπει να επιχειρείται στην αιμορροϊδική κρίση. Η σωτηρία του ασθενή από τον έντονο πόνο είναι η άμεση χειρουργική επέμβαση η οποία δεν είναι η αιμορροϊδεκτομή, αλλά η πλάγια σφιγκτηροτομία.

Η θρόμβωση εξωτερικής αιμορροΐδας είναι μια επιπλοκή, η αιμορροΐδα είναι επώδυνη, μεγάλη και διογκωμένη. Η αφαίρεση του θρόμβου ανακουφίζει αμέσως τον ασθενή.

Θεραπεία

Στα αρχικά στάδια η θεραπεία των αιμορροϊδων είναι συντηρητική και στοχεύει στην ανακούφιση από τα συμπτώματα αλλά και στην ανακοπή της προοδευτικής τους εξέλιξης.

Ειδικότερα, η θεραπευτική αντιμετώπιση των αιμορροΐδων ξεκινάει με την καλή υγιεινή της περιοχής: κατάργηση χαρτιού και πλύσιμο μετά την κένωση, εδρόλουτρα με ζεστό νερό. Η ρύθμιση των κενώσεων με αύξηση των τροφών που είναι πλούσιες σε υπόλειμμα είναι ιδιαιτέρα επιβοηθητική, όπως άλλωστε και η κατανάλωση φυτικών ινών και η λήψη ελαφρού υπακτικού όταν υπάρχει διόγκωση. Επίσης,ο  ασθενής με αιμορροιδοπάθεια  μπορεί να βοηθηθεί από χάπια, υπόθετα και αλοιφές.

Υπάρχουν μερικές συντηρητικές μέθοδοι θεραπείας των αιμορροίδων

• Σκληροθεραπεία είναι η έγχυση σκληρυντικών ουσιών
• Απολίνωση με ελαστικούς δακτυλίους (rubber band ligation)
• Υπέρυθρη φωτοπηξία (infrared phototherapy)
• Οι συντηρητικές θεραπείες ενδέχεται να βελτιώνουν προσωρινά την κατάσταση του ασθενούς όμως τα επώδυνα συμπτώματα φαγούρας,τσουξίματος και πόνου συνήθως επανέρχονται καθώς το πρόβλημα δεν έχει λυθεί.

Χειρουργική θεραπεία

Οι αιμορροΐδες αντιμετωπίζονται χειρουργικά μόνον εφόσον τα συμπτώματα που προκαλούν είναι ενοχλητικά. Η σύσταση για χειρουργική θεραπεία μεγάλων αιμορροΐδων που δεν προκαλούν συμπτώματα στον ασθενή είναι λάθος.

Χειρουργικές μέθοδοι

1. Διαστολή (P. Lord 1968). Λόγω του συνεχούς τεινεσμού αναπτύσσεται συνδετικός ιστός που προκαλεί στένωση, η οποία εμποδίζει την αποχέτευση του αίματος. Έχει καλά αποτελέσματα επί σωστών ενδείξεων, άριστα αποτελέσματα στις περιεσφιγμένες αιμορροΐδες.
2. Σφιγκτηροτομή. Βασίζεται στην ίδια θεωρία με την προηγούμενη
3. Αιμορροϊδεκτομή, η οποία μπορεί να είναι ανοικτή (εάν δεν συρραφεί το τραύμα από την αφαίρεση της αιμορροΐδας) και λέγεται Millagan-Morgan, ή κλειστή (να συρραφεί το τραύμα) και λέγεται Ferguson-Heaton. Είναι η περισσότερο αποτελεσματική και ριζική επέμβαση για αιμορροΐδες 4^ου βαθμού. Παλαιότερα κυρίαρχη επιπλοκή ήταν ο πόνος, σήμερα όμως με τη χρήση εξοπλισμού νέας τεχνολογίας ο πόνος μετά από τέτοιες επεμβάσεις έχει μειωθεί στο ελάχιστο.

Άλλη μια χειρουργική μέθοδος ήταν η whitehead η οποία πλέον έχει εγκαταλειφθεί, λόγω των σοβαρών επιπλοκών που προκαλούσε.

Τα τελευταία χρόνια έχουν ανακαλυφθεί νέες μέθοδοι αντιμετώπισης των αιμορροΐδων, οι οποίες εφαρμόζονται πάνω από το επίπεδο των αιμορροΐδων, σε περιοχή δηλαδή που δεν υπάρχουν νευρικές απολήξεις και αισθητικότητα και είναι ουσιαστικά ανώδυνες. Μερικές εξ αυτών εμφανίστηκαν και ήδη έχουν αρχίσει να εγκαταλείπονται είτε λόγω επιπλοκών, είτε λόγω υποτροπών, είτε λόγω μη αποτελεσματικότητας.

Οι ασθενείς βρίσκονται σε σύγχυση όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και την έλλειψη πόνου. Πολλοί αναφέρουν το laser, δεν υπάρχει όμως καμία μελέτη που να αποδεικνύει ότι η μέθοδος πλεονεκτεί ή είναι τουλάχιστον ισάξια των άλλων. Το κατά πόσο ο κάθε χειρουργός υποχωρεί σε παρόμοια θέματα εναπόκειται στη φιλοσοφία και την ηθική του.

Οι τεχνικές που εμείς εφαρμόζουμε είναι εγκεκριμένες στις ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία με εξατομικευμένες ενδείξεις και βάσει των παγκόσμιων κατευθυντήριων γραμμών. Με απόλυτη ευθύνη λοιπόν χρησιμοποιούμε μόνο τις εξής, λιγότερο επεμβατικές θεραπείες:

Α) Μέθοδος HAL ή THD

Με αυτή τη μέθοδο τα αγγεία που τροφοδοτούν τις αιμορροΐδες εντοπίζονται με τη χρήση υπερήχων – Doppler, στην συνέχεια διακόπτουμε, σταματάμε αυτή την παροχή με τη χρήση ειδικών ραμμάτων και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη συρρίκνωση μέχρι εξαφάνιση των αιμορροΐδων.

Β) Μέθοδος Logo

Με ένα ειδικό εργαλείο κόβεται και ράβεται το εσωτερικό τοίχωμα του εντέρου. Συνήθως είναι ανώδυνη μέθοδος αλλά έχει μεγάλο ποσοστό υποτροπών, ακόμη και η εκτέλεσή της από μη έμπειρα χέρια μπορεί να παρουσιάσει σοβαρές επιπλοκές.

Γ) Μέθοδος TRILOGY

Δ) Μέθοδος LHP και HelP

Συμπερασματικά, η ριζικότερη και αποτελεσματικότερη μέθοδος είναι η αιμορροϊδεκτομή. Υποτροπές συμβαίνουν στο 2-5% των περιπτώσεων, ενώ στην περίδεση με δακτύλιους φτάνει το 30-50%. Το αίσθημα του πόνου με τη χρήση RF (ραδιοσυχνοτήτων) έχει μειωθεί στο ελάχιστο. Βέβαια, η θεραπεία πρέπει να εξατομικεύεται για κάθε ασθενή ξεχωριστά.

Λόγω βέβαια της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας έχουμε πλέον στη φαρέτρα μας τεχνικές εντελώς ανώδυνες, με επιστροφή του ασθενούς στην εργασία και τις δραστηριότητές του από την επόμενη ημέρα. Η αιμορροιδοπλαστική μέθοδος LHP είναι μια αναίμακτη θεραπεία με σκοπό την συρρίκνωση του αιμορροιδικού ιστού σε αιμορροίδες κάθε βαθμού,συνήθως όμως ενδείκνυται για τη συρρίκνωση και ανάταξη της πρόπτωσης των αιμορροϊδων 3ου και 4ου βαθμού.Αυτή διενεργείται μέσω μιας ειδικής ίνας laser που εκπέμπει κυκλικά 360 μοίρες ενέργεια laser και προκαλεί άμεση συρρίκνωση των αιμορροϊδικών μαξιλαριών διαφυλάσσοντας τον σφιγκτήρα. Έχει σημαντικά πλεονεκτήματα:

-δεν υπάρχει καθόλου πόνος μετά την επέμβαση

-ο ασθενής φεύγει από την κλινική  μετά από λίγες ώρες

-ο ασθενής επιστρέφει σε όλες του τις δραστηριότητες από την επόμενη ημέρα

-δεν απαιτεί τομές ή ράμματα

-δεν απαιτεί χρήση ξένων υλικών(clamps)

-δεν προκαλεί βλάβη στον σφιγκτήρα

-δεν ενέχει κινδύνους στενώσεων

-ενεργοποιεί την ανάπτυξη συνδετικού ιστού  και προλαμβάνει την ευρύτερη πρόπτωση

Η μέθοδος HELP(HEmorhoid Laser Procedure) είναι μία καινοτομική εξέλιξη στη θεραπεία των αιμορροίδων. Είναι ενδοσκοπική, ανώδυνη, απλούστερη σε εξειδικευμένα χέρια όμως, δεν απαιτεί εκτομή ιστού και πραγματοποιεί (με φωτοπηξία) το σφράγισμα των αιμορροίδων χωρίς βελόνες, ράμματα ή stends. Η μέθοδος Help ενδείκνυται για την θεραπεία αιμορροίδων δεύτερου και τρίτου βαθμού. Η στοχευμένη και σε ελεγχόμενο βάθος δράση του laser,διακόπτει την τροφοδοσία των διεσταλμένων αιμορροίδων οδηγώντας στη συρρίκνωση τους και στη στερέωση του μυικού στρώματος που βρίσκεται κάτω από αυτές, αυτή η διαδικασία συνεχίζεται για περίοδο μέχρι και 10 εβδομάδων.

LifeStyles

Συμβουλές για την αφόδευση

• Δεν καθόμαστε πολύ ώρα στην τουαλέτα – δεν σερφάρουμε, δεν διαβάζουμε περιοδικά
• Καλό είναι να μην χρησιμοποιούμε χαρτί
• Πλενόμαστε με χλιαρό νερό αρκετά και ακόμα καλύτερα χωρίς κανενός είδους σαπούνι και σκουπιζόμαστε με πετσέτα.

ΥΨΗΛΗ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ

Η αντιμετώπιση των παθήσεων του πρωκτού, αυτών των παθήσεων που για αρκετούς είναι παθήσεις ”ταμπού”, έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Η εφαρμογή των εξελιγμένων laser, προσφέρει ανώδυνη και αναίμακτη θεραπεία, αλλά και ελαχιστοποίηση των πιθανών επιπλοκών. Επίσης η επάνοδος σας σε όλες τις δραστηριότητες που έχετε, είναι άμεση, αφού από την επομένη ημέρα της επέμβασης επιστρέφετε πλήρως σε όλες σας τις υποχρεώσεις. Επειδή όμως θεωρώ ότι στόχος πρέπει να είναι η ασφάλεια του ασθενούς και το βέλτιστο αποτέλεσμα, έκρινα απαραίτητο και πήγα ο ίδιος στο πλέον εξειδικευμένο κέντρο εφαρμογής laser, στη Γερμανία, στο Marien-Hospital, για να εξειδικευτώ στην προηγμένη ελάχιστα επεμβατική χειρουργική των παθήσεων πρωκτού(minimal invasive therapy) με τη χρήση laser, της πιο αναγνωρισμένης εταιρείας διεθνώς της Biolitec. Το πρόγραμμα της εξειδίκευσης ήταν τόσο θεωρητικό, όσο και πρακτικό σε πραγματικές επεμβάσεις μέσα στις αίθουσες χειρουργείων του νοσοκομείου, αφού εκτελούσαμε καθημερινά πολλές επεμβάσεις για αυτές τις παθήσεις του πρωκτού. Έτσι εξειδικεύτηκα στις μεθόδους FiLaC, LHP και HELP που εφαρμόζουμε στην αντιμετώπιση της κύστης κόκκυγα, των περιεδρικών συριγγίων και των αιμορρο’ί’δων, επομένως όσοι αντιμετωπιστείτε  από εμένα και τους συνεργάτες μου με τις συγκεκριμένες μεθόδους, μόνο να ωφεληθείτε έχετε από την υψηλή εξειδίκευση μας.

Φωτογραφίες με συναδέλφους από τη Βραζιλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, που ήρθαν και αυτοί για να εξειδικευτούν στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική ( minimal invasive therapy ) με  laser των παθήσεων του πρωκτού, καθώς και φωτογραφίες του νοσοκομείου.

ΡΑΓΑΔΑ ΔΑΚΤΥΛΙΟΥ

2.  Ραγάδα δακτυλίου πρωκτού

Η ραγάδα δακτυλίου παρουσιάζεται σε όλες τις ηλικίες,  το ίδιο συχνά και στα δύο φύλα, και μπορεί να σχετίζεται με μη ειδικές φλεγμονώδεις ετεροπάθειες. Πρέπει να γίνει διαφορετική διάγνωση από σύφιλη, φυματίωση, μόλυνση με χλαμύδια, έρπη κλπ. Γι’ αυτό μπορεί να χρειαστεί βιοψία, καλλιέργεια κοπράνων και ορολογικός έλεγχος. Αν είναι σε ασυνήθιστη θέση πρέπει γίνει έλεγχος για ελκώδη κολίτιδα ή Crohn.

Αιτιολογία – παθογένεια

Παρουσιάζεται συνήθως στο οπίσθιο τοίχωμα.

• Στο οπίσθιο τοίχωμα διασταυρώνονται μυϊκές ίνες έξω σφιγκτήρα και ο βλεννογόνος δεν υποστηρίζεται όπως στο πλάγιο τοίχωμα (Lockhart-Mummery 1914).
• Το οπίσθιο τοίχωμα του πρωκτικού σωλήνα υποαρδεύεται από αίμα σε σχέση με τις άλλες πλευρές στο 85% (Klosterhaffen 1989).
• Η αιματική ροή στο πρωκτόδερμα στην οπίσθια μέση γραμμή είναι μικρότερη από τα άλλα τμήματα (Snouteni 1996).

Γι’ αυτούς τους λόγους η σφιγκτηροτομή επιφέρει ελάττωση της πίεσης του πρωκτού με αποτέλεσμα τη βελτίωση της αιμάτωσης του πρωκτοδέρματος που οδηγεί στην επούλωση.

Κλινική εικόνα

Ο ασθενής όταν προσέρχεται συνήθως παραπονείται για αιμορροΐδες. Περιγράφει ένα οξύ πόνο, κάψιμο ή σαν κόψιμο με λεπίδα ή σαν σχίσιμο με γυαλί, ο οποίος συνδέεται με την κένωση, τόσο κατά τη διάρκεια αυτής (μηχανική φάση) όσο και μετά το πέρας της (χημική φάση). Μερικοί έχουν τέτοιο φόβο ώστε να αποφεύγουν να πάνε στην τουαλέτα, που έχει σαν αποτέλεσμα την επίταση της δυσκοιλιότητας. Ο πόνος είναι τόσο έντονος που μερικούς τους αναγκάζει να κλαίνε ή να φωνάζουν. Πολλές φορές δεν θέλουν να εξεταστούν χωρίς κάποιου είδους νάρκωση.

Διάγνωση

Στην πλειοψηφία η διάγνωση μπορεί να τεθεί μόνο από την περιγραφή των συμπτωμάτων. Η εξέταση βέβαια πρέπει να γίνει, με ήπιους χειρισμούς, για την επιβεβαίωση της διάγνωσης. Έτσι αποκαλύπτεται η ραγάδα στο 80-90% των περιπτώσεων στην οπίσθια ραφή ή σπανιότερα στην πρόσθια ραφή (10%), ή ακόμα σπανιότερα και στις δύο.

Κατά την εξέταση η ραγάδα εμφανίζεται σαν μια επιμήκης ελκωτική βλάβη, στον πυθμένα της οποίας μπορεί να φαίνονται οι μυϊκές ίνες στο εξωτερικό άκρο της οποίας μπορεί να υπάρχει ψευδοπολύποδας ή υπερτροφική θηλή ή “αιμορροΐδα φρουρός”.

Εάν η ραγάδα βρίσκεται σε άλλη θέση ή υπάρχουν πολλαπλές ραγάδες, τότε χρειάζεται χορήγηση αναισθησίας για βιοψία ή λήψη ανάλογων καλλιεργειών (συφιλιδικό έλκος, ελκώδης κολίτιδα ή Crohn).

Θεραπεία οξείας ραγάδας

Οξεία είναι η ραγάδα εκείνη η οποία εμφανίστηκε σε χρόνο μικρότερο των 6 εβδομάδων. Οι περισσότερες περιπτώσεις αντιμετωπίζονται με επιτυχία με συντηρητική αγωγή, η οποία έχει ως στόχο την αποφυγή της δυσκοιλιότητας, την κατανάλωση τροφών που αυξάνει τον  όγκο των κοπράνων ή τα μετατρέπει σε μαλακά, τοπικές αλοιφές, κρέμες, τοπικά αναισθητικά τα οποία πρέπει να εφαρμόζονται πριν από την κένωση, παυσίπονα, ακόμη και μυοχαλαρωτικά.

Εάν η συντηρητική θεραπεία αποτύχει τότε χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση. Ο ασθενής μπορεί να εμφανίζει υποτροπές που με την πάροδο του χρόνου γίνονται συχνότερες, λόγω της αυξημένης τοπικής ίνωσης. Οι διαστολές δεν φαίνεται πάντως να ελαττώνουν την πιθανότητα της χειρουργικής επέμβασης, όταν γίνονται σαν μέρος της συντηρητικής θεραπείας.

Θεραπεία χρόνιας ραγάδας

Οι περισσότερες οξείες ραγάδες επουλώνονται, αλλά ένα ποσοστό μεταπίπτει σε χρόνιες ραγάδες. Οι πιθανότητες αυτόματης επούλωσής τους φθάνουν στο 1/3 των περιπτώσεων εκ των οποίων το 1/3 θα υποτροπιάσει. Για την αντιμετώπισή τους χρειάζεται πιο επιθετική προσέγγιση, κύριος παράγων της δημιουργίας ραγάδας είναι η υπερτονία του έσω σφικτήρα.

Η μη χειρουργική θεραπεία αποσκοπεί στη χάλαση του έσω σφικτήρα, μέσω εφαρμογής νιτρωδών, ανταγωνιστών των ιόντων του ασβεστίου  και ενός ενέσιμου παράγοντα της τοξίνης της αλλαντιάσεως τύπου Α (bottox):

• Τα νιτρώδη προκαλούν όμως έντονους πονοκεφάλους που αρκετές φορές δεν υποχωρούν ούτε με τη χρήση παυσίπονων.
• Οι ανταγωνιστές ασβεστίου είναι αντιυπερτασικά φάρμακα και υπάρχει ο κίνδυνος υπότασης ή ορθοστατικής ζάλης.
• Η τοξίνη αλλαντιάσεως προκαλεί χαλάρωση του έσω σφικτήρα μετά από την 2^η-3^η ημέρα, το αποτέλεσμα διαρκεί μερικούς μήνες, ενώ σε περίπτωση παραμονής της ραγάδας μπορεί να επαναληφθεί η χορήγησή της.

Τα ζεστά εδρόλουτρα επίσης μπορεί να βοηθήσουν.

Η χειρουργική θεραπεία πρέπει να εφαρμόζεται μετά από 6 εβδομάδες χορήγησης συντηρητικής θεραπείας. Οι επεμβάσεις που γίνονται είναι η διαστολή των πρωκτού και η πλάγια σφιγκτηροτομή. Ο ασθενής πρέπει να συζητήσει με τον θεραπευτή του, να ενημερωθεί και τελικά να καταλήξουν από κοινού στο είδος της επέμβασης.

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις, εξαιρετικά σπάνια όμως, όπου η ραγάδα δεν επουλώνεται παρά τη θεραπεία ή έχει εμφανιστεί σε ασθενείς με υποτονία του έσω σφιγκτήρα. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις η θεραπεία είναι η διατήρηση του σφικτήρα και η χρήση προωθημένου δερματικού μοσχεύματος (skin advancement flap) και η πρωκτοπλαστική.

Πρέπει, τέλος, να αναφερθεί ότι η Αμερικανική Εταιρεία Χειρουργικής του Παχέος Εντέρου αποφαίνεται ότι η συντηρητική θεραπεία είναι ασφαλής, έχει λίγες παρενέργειες και πρέπει να προηγείται οποιασδήποτε άλλης αντιμετώπισης.

ΑΚΡΑΤΕΙΑ ΚΟΠΡΑΝΩΝ

3.  Ακράτεια κοπράνων

Ακράτεια κοπράνων είναι η απώλεια του εκούσιου ελέγχου των κοπράνων (υγρών ή στερών) από το έντερο. Αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα που αποκτά ιδιαίτερη σημασία γιατί αφορά ηλικιωμένα άτομα που συνήθως ταλαιπωρούνται και από άλλες συνυπάρχουσες παθήσεις. Το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο σοβαρό επειδή η ακράτεια θεωρείται ότι είναι μέρος της φυσιολογικής φθοράς του οργανισμού και έτσι οι ασθενείς αφήνονται αβοήθητοι, παρόλο που η χειρουργική θεραπεία έχει επιτυχία πάνω από 50%.

Στην εμφάνιση της ακράτειας συμμετέχουν πολλοί παράγοντες. Η συχνότερη αιτία είναι η μαιευτική κάκωση αν και η ακράτεια μπορεί να εμφανισθεί πολύ αργότερα. Άλλα αίτια είναι νευρολογικά (έχουν σχέση με το φλοιό του εγκεφάλου και το νωτιαίο μυελό), ψυχιατρικά, όπως επίσης και η πρόπτωση ορθού, η καχεξία, η ηλικία, η μακρά χρήση καθαρκτικών, η συγγενής ακράτεια (σε δισχιδή ράχη, μηνιγγοκήλη, νόσο Hirschsprung).

Η θεραπεία που πρέπει κατ’ αρχήν να δοκιμάζεται είναι η συντηρητική, η οποία αρκετές φορές αποδίδει. Η επανεκπαίδευση του εντέρου και οι ασκήσεις είναι η βάση της συντηρητικής θεραπείας, η οποία περιλαμβάνει:

• Ρύθμιση της κένωσης
• Ρύθμιση δίαιτας
• Τη θέση στην τουαλέτα
• Λήψη υπακτικών
• Ασκήσεις περινέου
• Υποκλυσμούς
• Χρήση biofeedback

Η χειρουργική θεραπεία περιλαμβάνει:

• Επεμβάσεις που αποτείνονται στη διόρθωση των σφιγκτήρων (συρραφή, πτύχωση, πρόσθια πτύχωση)
• Επέμβαση Thiesch (όταν η βλάβη αφορά μόνο τη λειτουργία)
• Μέθοδος Christiansen

Μη επεμβατικές μέθοδοι ή λιγότερο επεμβατικές είναι:

• η βιοανάδραση
• η διέγερση του ιερού πλέγματος, και
• η ένεση βιολογικών υλικών.

Επί αποτυχίας των πάντων η κολοστομία αποτελεί τη μόνη λύση και αυτό γιατί η ακράτεια των κοπράνων είναι μια εξουθενωτική και με πολλά κοινωνικά προβλήματα κατάσταση.

ΠΕΡΙΕΔΡΙΚΟ ΑΠΟΣΤΗΜΑ

4.  Περιεδρικό απόστημα

Το περιεδρικό απόστημα είναι μια κοιλότητα γεμάτη, συνήθως με πύον που βρίσκεται στην περιοχή του πρωκτού ή του ορθού.

Το περιεδρικό απόστημα και το περιεδρικό συρίγγιο αποτελούν μια ενιαία νοσολογική οντότητα και διαφοροποιούνται χρονικά αντιπροσωπεύοντας, το μεν απόστημα την οξεία φάση της νόσου, το δε συρίγγιο την χρόνια εξέλιξή της.

Η δημιουργία ενός περιεδρικού αποστήματος είναι το αποτέλεσμα μιας φλεγμονώδους διαδικασίας εις βάρος των πολλών μικρών αδένων που βρίσκονται στον πρωκτό και στο κατώτερο τμήμα του ορθού, οι οποίοι σε κανονικές συνθήκες παράγουν βλέννη ώστε να διευκολύνεται η διέλευση των κοπράνων. Όταν αυτοί αποφράσσονται δημιουργείται οξεία φλεγμονή και απόστημα. Αρκετές παθήσεις όπως η εκκολπωματίτιδα, η κολίτιδα ή οι φλεγμωνώδεις νόσοι του εντέρου, μπορούν να καταστήσουν αυτή τη διαδικασία πολύ περισσότερο πιθανή.

Το περιεδρικό απόστημα, όταν δεν αντιμετωπίζεται έγκαιρα μπορεί να οδηγήσει σε σχηματισμό περιεδρικού συριγγίου, δηλαδή ενός μικρού τούνελ που σχηματίζεται κάτω από το δέρμα και συνδέει έναν φλεγμαίνοντα πρωκτικό αδένα με το δέρμα των γλουτών στη γύρω από τον πρωκτό περιοχή.

Όμως δεν καταλήγουν όλα τα αποστήματα σε δημιουργία συριγγίου: Περιεδρικό συρίγγιο δημιουργείται στο 30-50% όλων των περιεδρικών αποστημάτων και δεν υπάρχει κάποιος τρόπος πρόβλεψης αυτού του ενδεχομένου.

Τα πιο κοινά συμπτώματα του περιεδρικού αποστήματος είναι:

• Πόνος στην περιπρωκτική περιοχή επιδεινούμενος κατά την κίνηση ή/και την κένωση
• Αίσθημα καύσους ή/και κνησμού στην ίδια περιοχή
• Εντοπισμός πυώδους εκκρίματος
• Ψηλαφητή περιπρωκτική διόγκωση διαφόρου βαθμού και ερυθρότητα

Επίσης μπορεί να συνυπάρχουν:

• Αδυναμία
• Πόνος στον κόκκυγα ή την πύελο
• Πυρετός, ρίγος
• Παρουσία αίματος στην κένωση

Τα συμπτώματα του περιεδρικού συριγγίου είναι

• Ερεθισμός του δέρματος περιπρωκτικά
• Κνησμός
• Εκροή αίματος ή πύου από μικρή οπή στην περιπρωκτική χώρα
• Πόνος και πυρετός σε περίπτωση επιμόλυνσης και εν νέου σχηματισμού αποστήματος.

Η διάγνωση του περιεδρικού αποστήματος ή /και συριγγίου ολοκληρώνεται με την κλινική εξέταση αν και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι χρήσιμη και η διενέργεια ορθοσκόπησης, διορθικού υπερηχογραφήματος (για ακριβή εντοπισμό διαδρομών συριγγίου) ή μαγνητικής τομογραφίας.

Η θεραπεία του περιεδρικού αποστήματος είναι η άμεση διάνοιξη – παροχέτευσή του και ο πλήρης χειρουργικός καθαρισμός των νεκρωμένων ιστών κατά προτίμηση σε περιβάλλον χειρουργείου και με πλήρη αναλγησία.

Η θεραπεία του συριγγίου καθορίζεται από το είδος αυτού, δηλαδή τη διαδρομή του και τη σχέση του με τον σφιγκτηριακό μηχανισμό του πρωκτού: έτσι ένα περιεδρικό συρίγγιο μπορεί να προσδιορίζεται ως

• Υποδόριο
• Υποβλεννογόνιο
• Μεσοσφιγκηρικό
• Διασφιγκτηριακό (χαμηλό-υψηλό)
• Εξωσφιγκτηριακό
• Πεταλοειδές

Βασικές κλασσικές χειρουργικές παρεμβάσεις στη θεραπεία του περιεδρικού συριγγίου αποτελούν η συριγγοτομή, δηλαδή η διάνοιξη του συριγγώδους πόρου σε όλο το μήκος του και η συριγγεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση του συριγγώδους πόρου.

Επίσης κλασσικό αξίωμα στην χειρουργική του περιεδρικού συριγγίου αποτελεί το αίτημα απόλυτης διατήρησης της πρωκτικής εγκράτειας.

Με βάση λοιπόν αυτά τα βασικά αξιώματα και συνυπολογίζοντας τις νέες τεχνικές που προσφέρουν δυνατότητα χρήσης υλικών υψηλής βιοτεχνολογικής αξίας, όπως και τη χρήση laser, σχεδιάζεται κατά περίπτωση η συγκεκριμένη θεραπευτική προσέγγιση για κάθε ασθενή στην περίπτωση του περιεδρικού συριγγίου.

ΠΕΡΙΕΔΡΙΚΟ ΣΥΡΙΓΓΙΟ

5.  Περιεδρικό συρίγγιο

Το περιεδρικό συρίγγιο είναι ένα μικρό τούνελ που φέρνει σε επαφή το δέρμα της περιπρωκτικής χώρας με τον πρωκτικό σωλήνα. Συνήθως της δημιουργίας του συριγγίου προηγείται η δημιουργία ενός περιεδρικού αποστήματος, δηλαδή μιας πυώδους συλλογής της περιπρωκτικής  περιοχής.

Πιθανότερη αιτία δημιουργίας ενός περιεδρικού αποστήματος θεωρείται η φλεγμονή των πολλών μικρών βλενοπαραγωγών αδένων του πρωκτικού σωλήνα. Το επόμενο και σύντομο βήμα είναι η δημιουργία του περιεδρικού συριγγίου γιατί έτσι το πύον βρίσκει διέξοδο.

Τα πιο κοινά συμπτώματα του συριγγίου:

• Εκροή πύου ή αίματος από μικρή οπή στην περιπρωκτική χώρα
• Κνησμός
• Πόνος και πυρετός όταν το συρίγγιο επιμολύνεται και δημιουργεί ένα νέο απόστημα.

Θεραπεία

Πολύτιμη κρίνεται η αμεσότερη δυνατή εκτίμηση από ειδικό. Απαραίτητη κρίνεται η χειρουργική θεραπεία του περιεδρικού συριγγίου, όπου γίνεται εκτομή του συριγγώδους πόρου με τεχνικές που διαφέρουν ανάλογα με τη διαδρομή του συριγγίου.Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στις περιπτώσεις εκείνες στις οποίες το περιεδρικό συρίγγιο διέρχεται δια των σφιγκτήρων,οι οποίοι θέλουμε να μείνουν ανέπαφοι αφού η διατομή τους οδηγεί σε ακράτεια. Η χειρουργική θεραπεία έχει στόχο την οριστική του αφαίρεση και την απόλυτη διατήρηση της πρωκτικής εγκράτειας.

Το τελευταίο διάστημα με τη χρήση ενός  laser,νέας τεχνολογίας η χειρουργική θεραπεία είναι ανώδυνη,με ελαχιστοποίηση της πιθανότητας εμφάνισης επιπλοκών και χωρίς ποσοστά υποτροπής.Η καινοτομική μέθοδος θεραπείας με το laser FiLaC(Fistula track-Laser-Closure) επιτυγχάνει το κλείσιμο του συριγγίου χωρίς τραυματισμό του σφιγκτήρα,τη διατήρηση κάθε μέρους  του μυικού ιστού και την ελαχιστοποίηση του ενδεχομένου της ακράτειας.Πραγματοποιείται με την προώθηση και την ακριβή τοποθέτηση μίας οπτικής ίνας με κυκλική διάχυση της ενέργειας 360 μοιρών,η οποίκαθοδηγείται  από την ειδική δέσμη φωτός laser

.   

Tα πλεονεκτήματα της θεραπείας  με τη μέθοδο FiLaC είναι  σημαντικά:

 -εξασφαλίζεται καλός έλεγχος της παρέμβασης

-αποφεύγεται η εκτομή  ή ο διαχωρισμός

  -το μήκος του συριγγίου δεν αποτελεί περιορισμό

 -η ευκαμψία της ίνας εξασφαλίζει πρόσβαση και σε συρίγγια με δύσκολη πρόσβασ

-επιταγχύνεται η διαδικασία επούλωσης λόγω της ενέργειας του laser

ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ ΠΡΩΚΤΟΥ

6.  Κονδυλώματα πρωκτού

Είναι η 3η κατά σειρά συχνότητας σεξουαλικά μεταδιδόμενη νόσος, με πρώτη τη γοννόρροια και δεύτερη τη μη γονορροϊκή ουρηθρίτιδα. Στις ΗΠΑ από το 1966-1981 παρουσίασαν αύξηση 500%.

Τα κονδυλώματα είναι η πιο συχνή και χαρακτηριστική εκδήλωση της μόλυνσης από τον ιό HPV στον πρωκτό. Είναι ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human Papiloma Virus – HPV) του οποίου υπάρχουν πάνω από 60 τύποι που προκαλούν διάφορες βλάβες από κονδυλώματα των δακτύλων μέχρι καρκινώματα του τραχήλου της μήτρας. Στα κονδυλώματα του πρωκτού συναντώνται οι τύπου 6 (συχνότερος) και 11.

Ένας ασυνήθιστος τύπος κονδυλώματος είναι ο όγκος Buschke – Lowenstein, ο οποίος  είναι ένα γιγάντιο περιεδρικό οξυτενές κονδύλωμα. Αν και κλινικά είναι πολύ επιθετικός με τοπική διήθηση των ιστών, σχηματισμό συριγγίων, η βλάβη ιστολογικά είναι καλοήθης.

Ο ιός ανευρίσκεται συχνά στην περιοχή του πρωκτού μπορεί να μεταφερθεί εκεί από την άμεση πρωκτική επαφή με τα κολπικά υγρά, με τα χέρια, το πλύσιμο. Το προφυλακτικό δεν προφυλάσσει από τη μόλυνση με τον ιό. Τα κονδυλώματα στην εμφάνιση είναι ανθοκραμβοειδή (σαν κουνουπίδι) και εντοπίζονται στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό και δεν εισχωρούν σ’ αυτόν σε βάθος μεγαλύτερο των 4-6 cm.

Πρέπει να διαχωρίζονται από τα κονδυλώματα της σύφιλης (πλατιά), τη μολυσματική τέρμινδα (μικρές επίπεδες βλάβες με ομφαλό). Μεγάλη σημασία στην εξέταση παίζει το ιστορικό (σεξουαλικό, η αντικειμενική εξέταση, η πρωκτοσιγμοειδοσκόπηση, η εξέταση των γεννητικών οργάνων, εξέταση αίματος για σύφιλη, καθώς και επιχρίσματα ορθού-ουρήθρας για γονόκοκκους).

Η θεραπεία είναι φαρμακευτική με τη χρήση ποδοφυλλίνης (μακροχρόνια θεραπεία με υποτροπές στο 30-65% των περιπτώσεων η οποία προκαλεί εγκαύματα) και ιμικουιμόδης, συνήθως για πολύ μικρά κονδυλώματα.

Η χειρουργική μέθοδος εκλογής είναι η αφαίρεση και ο καυτηριασμός. Με αυτή τη μέθοδο γίνεται ιστολογική εξέταση γιατί δεν καταστρέφονται όπως γίνεται με τον καυτηριασμό. Ο χειρουργός Σταύρος Τσιριγωτάκης χρησιμοποιεί για την αφαίρεση των κονδυλωμάτων RF ή laser(ανάλογα με την κάθε περίπτωση), τα οποία καθιστούν εντελώς ανώδυνη την επέμβαση και δίνουν την ευκαιρία στον ασθενή να φύγει από την κλινική αμέσως μετά την επέμβαση, χωρίς την παραμικρή ταλαιπωρία. Η υποτροπή είναι μικρή, αλλά η επανεξέταση μετά 6 εβδομάδες απαραίτητη, γιατί μπορεί να επανεμφανιστούν είτε λόγω επανενεργοποίησης επίμονου ιικού φορτίου είτε από νέες μολύνσεις.

ΠΡΟΠΤΩΣΗ ΟΡΘΟΥ

7.  Πρόπτωση ορθού

Η πρόπτωση του ορθού είναι νόσος η οποία περιγράφεται από το 1500 π.χ. Αποτελεί μια νοσολογική οντότητα με δυσμενείς συνέπειες στη λειτουργία της αφόδευσης και της εγκράτειας των κοπράνων.

Πρόπτωση είναι η έξοδος από τον πρωκτικό δακτύλιο μέρους, τμήματος ή όλου του ορθού. Αυτή μπορεί να είναι 1) ατελής ή μερική όταν βγαίνει μόνο ο βλεννογόνος του ορθού και 2) πλήρης ή ολική όταν βγαίνει όλο το τοίχωμα του ορθού – εσωτερικός εγκολεασμός.

Η ακριβής αιτιολογία της πάθησης δεν έχει αποσαφηνισθεί πλήρως. Μερικοί προδιαθεσιακοί  παράγοντες είναι:

• Έντονη προσπάθεια στην αφόδευση – σοβαρή δυσκοιλιότητα
• Εγκυμοσύνη ή προηγηθείσα επέμβαση – υπερτροφία προστάτη
• Τραυματισμός τη πυέλου, δισκοπάθεια, όγκος μυελού, πολλαπλή σκλήρυνση
• Νευρολογικές παθήσεις
• Παθήσεις παχέος εντέρου (μονήρες έλκος ορθού)
• Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, κυστική ίνωση
• Μόλυνση (ασκαρίαση – σχιστοσωμίαση).

Για τη διάγνωση συνήθως αρκεί η κλινική εξέταση, όμως είναι απαραίτητο να γίνει κολονοσκόπηση, ίσως και αφοδευσιογραφία, βαριούχος υποκλυσμός (απεικονίζει καλύτερα το μήκος του παχέος) και μανομετρία.

Η θεραπεία για την πλήρη πρόπτωση περιλαμβάνει διάφορες επεμβάσεις, είτε διακοιλιακές είτε περινε’ι’κές. Το ότι υπάρχουν διάφορες επεμβάσεις καταδεικνύει ότι καμία εξ αυτών δεν είναι πανάκεια. Στην επιλογή της επέμβασης συνεκτιμώνται η ηλικία, το φύλο, αλλά και οι συνυπάρχουσες παθήσεις. Οι διακοιλιακές έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα και δεν συνιστώνται εύκολα σε ηλικιωμένους ασθενείς. Επίσης υπάρχει ο κίνδυνος της διεγχειρητκής κάκωσης του προϊερού πλέγματος, το οποίο μπορεί να προκαλέσει στυτική δυσλειτουργία, οπότε πρέπει να αξιολογείται σοβαρά στους νεαρούς άνδρες. Γενικά πάντως οι διακοιλιακές επεμβάσεις έχουν χαμηλότερο ποσοστό υποτροπής, αλλά αυξημένη νοσηρότητα.

Οι διακοιλιακές επεμβάσεις είναι:

• Ορθοπηξία
• Ορθοπηξία με πλέγμα (Ripstein)
• Πρόσθια εκτομή
• Εκτομή ή ορθοπηξία (Freekman-Goldberg)
• Λαπαροσκοπική εκτομή και ορθοπηξία

Οι περινειικές επεμβάσεις είναι:

• Στένωση πρωκτικού στομίου (Thiersch)
• Περινεϊκή ορθοσιγμοειδεκτομή
• Βλενογονική εκτομή (Delorm).

Η χειρουργική επέμβαση με τα καλύτερα αποτελέσματα και τη μικρότερη υποτροπή φαίνεται ότι είναι η εκτομή με την καθήλωση (πηξία) του παχέος εντέρου, είτε αυτή γίνει ανοικτά, είτε λαπαροσκοπικά.

ΠΡΩΚΤΑΛΓΙΑ

8.  Πρωκταλγία

Είναι ο πόνος στην περιοχή του πρωκτού και γύρω απ’ αυτή, αφού βέβαια έχουν αποκλειστεί τα νοσήματα του ορθού και του πρωκτού, καθώς επίσης και νοσήματα από την πύελο. Νευρομυϊκές διαταραχές του πυελικού εδάφους οδηγούν σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις, όπως ακράτεια κοπράνων, ούρων, δυσκοιλιότητα αποφρακτικής κένωσης, σεξουαλική δυσλειτουργία και σύνδρομα περινεικού άλγους.

Οι συνηθέστερες λειτουργικές διαταραχές που συνοδεύονται με πόνο στην περιοχή του πρωκτού είναι:

• Φευγαλέα πρωκταλγία (πρωκταλγία fugax)
• Μυοπεριτονιακό σύνδρομο (myofascial syndrome)
• Κοκκυγοδυνία

Στη διάγνωση των συνδρόμων αυτών, αφού αποκλειστεί οργανική νόσος με πρωκταλγία, βοηθάει ο γιατρός επιλέγοντας την κατάλληλη θεραπεία και αποφεύγοντας τις αναποτελεσματικές χειρουργικές επεμβάσεις, οι οποίες γίνονται σε μια προσπάθεια ανακούφισης των συμπτωμάτων του ασθενούς.

ΠΡΩΚΤΙΚΟΣ ΚΝΗΣΜΟΣ

9.  Πρωκτικός κνησμός

Είναι πολύ διαδεδομένος σήμερα και θεωρείται νόσος της σύγχρονης εποχής. Μπορεί να οφείλεται σε αιμορροΐδες ή άλλες παθήσεις, όπως καρκίνος πρωκτού, αλλά και σε μύκητες, ψείρες ή παράσιτα. Σχετίζεται ακόμα και με ορισμένες συστηματικές διαταραχές όπως σακχαρώδης διαβήτης, ίκτερος, λέμφωμα και ουραιμία.

Είναι ένα νόσημα που αυτοδιαιωνίζεται διότι το ξύσιμο προκαλεί ερεθισμό, ο οποίος γίνεται πηγή κνησμού. Η αιτία του μπορεί να είναι δύσκολο να καθοριστεί με αποτέλεσμα η θεραπεία του να είναι μερικές φορές δύσκολη.

Όταν δεν ανταποκρίνεται στις συντηρητικές θεραπείες αποκαλείται ανθεκτικός ιδιοπαθής πρωκτικός κνησμός. Υπάρχουν και ορισμένα είδη διατροφής που έχουν συσχετιστεί με τον πρωκτικό κνησμό, όπως καφές, τσάι, ανθρακούχα, κέτσαπ, σοκολάτες, ξηροί καρποί.

Η θεραπεία έχει να κάνει με κανόνες υγιεινής, χρησιμοποίηση ειδικών καθαριστικών, καθώς και φαρμακευτική αγωγή τοπικής εφαρμογής.

ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΟΓΚΟΙ ΠΡΩΚΤΟΥ

Καρκίνος πρωκτού

Τα κακοήθη νεοπλάσματα του πρωκτού εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία και είναι σπάνια σε σχέση με εκείνα του παχέος εντέρου. Τα τελευταία όμως χρόνια η συχνότητά τους αυξάνεται σημαντικά, λόγω της μεγάλης διάδοσης του ιού HPV.

Ο καρκίνος του πρωκτού είναι εντελώς διαφορετικός από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, έχει διαφορετική επιδημιολογία, αιτιολογία αλλά και θεραπεία.

Στους παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνονται

• Σεξουαλική επαφή από τον πρωκτό
• Μεγάλος αριθμός ερωτικών συντρόφων
• Κάπνισμα
• Δυσπλασία στον τράχηλο της μήτρας
• Κονδυλώματα πρωκτού
• Ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς
• Ασθενείς με HIV

Η συμπτωματολογία μπορεί να μην είναι έντονη, αναφέρεται αιμορραγία, κνησμός, εκκρίσεις, τεινεσμός, ψηλάφηση διόγκωσης. Αρκετά συχνά οι ασθενείς τα αποδίδουν στις αιμορροΐδες και έτσι χάνεται πολύτιμος χρόνος μέχρι να διαγνωσθεί ο καρκίνος.

Η κατηγορία αυτή του καρκίνου του πρωκτού ανταποκρίνεται πολύ καλά στην ακτινοχημειοθεραπεία, η θεραπεία εξατομικεύεται, αναλόγως βέβαια και του σταδίου.

Οι κατηγορίες των καρκίνων του ορθού είναι

• Όγκοι του πρωτικού σωλήνα
• Όγκοι του δέρματος του πρωκτού
• Βαζελιδή
• Βλενοεπιδερμοειδή
• Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα
• Κακόηθες μελάνωμα
• Νόσος Bowen
• Νόσος Paget
• Ακροχορδονώδες

Επισημαίνεται ότι η επίσκεψη στον γιατρό απαιτείται για οποιαδήποτε βλάβη παρουσιαστεί στην περιοχή του πρωκτού ή οποιοδήποτε σύμπτωμα εμφανιστεί που δεν υπήρχε στο παρελθόν.