Η λαπαροσκοπική χειρουργική είναι το σπουδαιότερο άλμα που έγινε στη γενική χειρουργική τον 20ο αιώνα. Σε αυτό βέβαια βοήθησε η τεράστια εξέλιξη της τεχνολογίας των ιατρικών μηχανημάτων.
Ετυμολογικά η λέξη λαπαροσκόπηση προέρχεται από τη λέξη λαπάρα που σημαίνει κοιλιά και τη λέξη σκοπώ που σημαίνει βλέπω. Η πραγματοποίηση μιας λαπαροσκοπικής επέμβασης γίνεται μέσω πολύ μικρών τομών, ενώ πριν από τη λαπαροσκοπική χειρουργική οι χειρουργικές επεμβάσεις γίνονταν μέσω μεγάλων τομών.
Οι χειρουργικοί χειρισμοί γίνονται μέσω ειδικών λαπαροσκοπικών εργαλείων, υπό άμεση όραση και μάλιστα πολύ καλύτερη αφού η μεγέθυνση είναι 1:10-15.
Οι μικρές τομές έχουν αρκετά και σημαντικά πλεονεκτήματα:
- Ελάχιστο τραύμα που σημαίνει πολύ λιγότερο πόνο
- Γρήγορη ανάρρωση
- Γρήγορη έξοδο από το νοσοκομείο
- Ταχεία επάνοδο στην εργασία
- Καλύτερη εικόνα (μεγέθυνση 10-15 φορές), καλύτερος φωτισμός
- Απουσιάζουν σχεδόν εντελώς οι επιπλοκές που αφορούν στο τραύμα (διαπύηση, πόνος, δημιουργία μετεγχειρητικής κήλης)
- Λιγότερες καρδιακές και αναπνευστικές επιπλοκές
- Ελαχιστοποίηση της πιθανότητας δημιουργίας συμφύσεων στην κοιλιά
- Προφύλαξη των χειρουργών από μετάδοση ιογενών λοιμώξεων
Η ιδέα του ελαχιστοποίησης του χειρουργικού τραύματος δεν είναι όμως καινούργια. Από την αρχαία Ελλάδα και την περίοδο του πολιτισμού της Μεσοποταμίας είχε αρχίσει η χρήση ειδικών σωλήνων και διαστολέων
- 1805 ο Borrini προσπάθησε να κολποσκοπήσει και κυστεοσκοπήσει με ένα κερί και ένα λεπτό σωλήνα
- 1897 ο Nitre σε συνεργασία με έναν οπτικό κατασκεύασαν το πρώτο κυστεοσκόπιο
- 1902 ο Kelling έκανε επιτυχή λαπαροσκόπηση σε σκύλο
- 1910 ο Jacobaeus έκανε λαπαροσκόπηση και θωρακοσκόπηση σε άνθρωπο
- 1920 ο Kalk σχεδίασε πολλά εργαλεία και προώθησε τη διαγνωστική λαπαροσκόπηση. Ακολούθησε η εξέλιξη της λαπαροσκόπησης στη γυναικολογία Palmer, Frangeheim, Philips. Η σχολή Kiel στη Γερμανία πραγματοποίησε τις περισσότερες λαπαροσκοπικές γυναικολογικές επεμβάσεις.
- 1987 ο Mouret στη Λυών ήταν ο πρώτος που κάνει χολοκυστεκτομή χρησιμοποιώντας εξοπλισμό λαπαροσκόπησης.
Από το 2000 η εξάπλωση των ρομποτικών χειρουργικών συστημάτων σηματοδοτεί μια νέα εποχή στη λαπαροσκοπική χειρουργική την οποία εξελίσσει ακόμη περισσότερο. Διορθώνει μερικά μειονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, όπως είναι η ασταθής κάμερα, η περιορισμένη κίνηση των άκαμπτων λαπαροσκοπικών εργαλείων, η δισδιάστατη εικόνα, καθώς και η κακή, εργονομικά, στάση του χειρουργού.
Έκτοτε η εφαρμογή λαπαροσκοπικών τεχνικών εξαπλώθηκε στις διάφορες ειδικότητες της χειρουργικής.